Śluzy roślinne, połączenia cukrów prostych arabinozy i galaktozy z kwasami glukuronowym i galakturonowym, jak: agar-agar, karagen, alginian sodowy lub potasowy (rozpuszczalne sole kwasu alginowego), nasiona płesznika (Semen Psyllii), nasiona lnu (Semen Lini) tworzą (przy oziębieniu) z wodą galaretowate żele. Nie wchłaniają się one przez błonę śluzową przewodu pokarmowego, nie są rozkładane w jelitach, ponieważ soki trawienne nie zawierają enzymów hydrolizujących śluzy do jednocukrów. Mechanizm działania przeczyszczającego tych leków polega na zwiększaniu objętości treści pokarmowej i nadaniu jej luźnej konsystencji. Podane doustnie, zwłaszcza w stanie suchym, chłoną wodę i pęcznieją, rozciągają ścianę jelita, pobudzają mechanicznie zakończenia nerwów czuciowych w błonie śluzowej, zwiększają odruchowo perystaltykę jelit, wywołując wypróżnienie. Leki pęczniejące działają łagodniej od solnych leków przeczyszczających, nie wywołują bólów związanych z nadmierną czynnością motoryczną jelit i szybką zmianą konsystencji mas kałowych ze stałej na płynną. Przy dłuższym jednak stosowaniu mogą działać coraz mniej skutecznie. Nie drażnią błony śluzowej jelit, utrudniają jednak wchłanianie pokarmów, gorsze jest wchłanianie witamin, soli mineralnych i innych składników podstawowych pożywienia. Mogą powodować zmniejszenie masy ciała.